Postnatale depressie

Ik heb het geluk dat ik terug kan kijken op 3 mooie geboortes van onze 3 kinderen. De verloskundigen respecteerden mijn wensen rondom de bevalling en waren mijn steun op momenten dat ik vragen had of het zwaar had. Na de geboorte van onze kindjes zweefde ik steeds een tijdje op een roze wolk, ik vond alles zo mooi, zo bijzonder, ik kon alleen maar liefde voelen voor mijn man en onze kindjes. 

Ik gun ieder gezin zo’n positieve start, maar ik zie regelmatig dat het anders gaat. Wat als de geboorte van jullie kindje niet de roze wolk geeft waar je op had gehoopt? En dat het verder gaat dan die paar dagen huilen in je kraambed en af en toe chagrijnig zijn door slaapgebrek of wennen aan nieuwe verantwoordelijkheden? Wat nu als je vermoed dat je depressief bent geworden door de geboorte van jullie kindje?

De schaduw over je kraamtijd.

Een postnatale depressie  (eigenlijk post partum depressie genoemd, want nataal verwijst naar het kind) is een depressieve episode direct of kort na je bevalling. Het werpt een schaduw over je kraamtijd, het bemoeilijkt de hechting met je kindje en zet je relatie onder druk. Het is over het algemeen genomen gewoon een enorme rot tijd, terwijl je had verwacht dat een kindje krijgen mogelijk zwaar maar toch ook zeker heerlijk zou zijn.

Een postnatale depressie is alles behalve zeldzaam, 10% – 15%  van de pas bevallen vrouwen heeft hier last van. Het begint vaak direct na de bevalling (zeker als deze traumatisch is geweest) of een aantal weken erna, soms ook later wanneer de omstandigheden drastisch veranderen zoals stoppen met de borstvoeding (hormonale wisseling) of beginnen met werken. Een postnatale depressie gaat meestal gepaard met onderstaande gevoelens:

• somberheid 
• schuldgevoelens                                      
• nergens zin in hebben 
• waardeloos voelen                      
• teveel of juist te weinig eten              
• slecht slapen                                      
• onrustig of juist geremd gedrag         
• vermoeidheid
• moeite met concentreren
• moeite met beslissingen nemen
• gedachte aan dood en/of suïcide

Oorzaken

Een postnatale depressie kan verschillende oorzaken hebben.

• Fysieke oorzaken, te snel of te traag werkende schildklier, verstoring in de hormoonbalans.
• Sociale omstandigheden zoals veel relatiestress, financiële stress of een overlijden in de familie.
• Eigen persoonlijkheid die in de weg gaat staan, zoals alles perfect willen doen , overal controle over willen hebben en/of jezelf wegcijferen voor anderen. Ook eerdere depressies of erfelijke aanleg voor depressie helpen mee.
• Je verleden die getriggered wordt door de zwangerschap, de gebooorte en de start van het ouderschap, zoals jeugdtrauma’s.
• Trauma tijdens de bevalling zoals pre of perinataal verlies, veel zorgen om de gezondheid van kind of moeder en verlies van regie over het eigen lichaam en bevallingsproces.

Reguliere ondersteuning

Wanneer je naar de huisarts gaat wordt hopelijk aangeboden om eventueel fysieke oorzaken uit te sluiten. Je kunt onderzoek laten doen naar de werking van je schildklier, omdat dit een fysieke oorzaak kan zijn van psychische klachten. Als fysieke oorzaken zijn uitgesloten, word je meestal doorverwezen naar de praktijkondersteuner voor gesprekken en eventueel een psycholoog. Ook kun je antidepressiva aangeboden krijgen, met de toelichting dat het niet schadelijk is voor je kindje als je nog borstvoeding geeft. (over de lange termijneffecten is nog weinig bekend) 

In het geval van een traumatische ervaring kun je ook EMDR krijgen dat de scherpste randjes van pijnlijke herinneringen weg kan nemen.

Mijn ondersteuning

Ik zie dat naast de schommelingen in de hormoonhuishouding en alle risicoverhogende factoren het verlies van lichamelijke integriteit een enorm aandeel heeft in het aantal postnatale depressies die er zijn. De vrouwen die ik spreek hebben zonder uitzondering een nare ervaring gehad tijdens de bevalling. Met name verlies van regie en niet als medemens behandeld worden spelen een hele grote rol. Het feit dat iemand over jouw lichaam beslist. Als dit ook nog eens gebeurt met het binnendringen van jouw vagina en gepaard gaat met pijn of fysiek geweld (zoals een knip of kunstverlossing) kan dit voelen als een verkrachting. Alsof je kind uit je gerukt wordt en jij een lijdend omhulsel was.

Wanneer jij slachtoffer bent geweest van seksueel misbruik is het effect van zo behandeld worden natuurlijk nog veel sterker.

Ik luister,  ik geef erkenning, ik luister nog meer, ik laat jouw voelen waar jouw kracht ligt en we werken aan het vertrouwen terug krijgen in jouw lijf, ik laat jou voelen waar jouw behoeftes liggen, we maken een plan om aan die behoeftes te werken, ik luister nog meer, ik geef je tips, en ik luister. 

Omdat ik me zo specifiek richt op vrouwenrechten binnen de geboortezorg, me interesseer voor waar protocollen vandaan komen en de zin en onzin ervan ben ik de persoon die jou erkenning kan geven voor wat er is gebeurd. Samen ontrafelen we welke interventies het verloop jouw bevalling hebben beïnvloed en welke interventies jouw vertrouwen hebben geschaad. Zo krijg je helder waar jouw gevoelens door veroorzaakt zijn en zo krijg je ook weer vertrouwen in jouw eigen kracht.

Jij doet ertoe!

Hoe jij je gevoeld hebt tijdens de zwangerschap en de bevalling doet ertoe! Jouw vertrouwen in jouw lichaam doet ertoe! Jouw hechting aan je kindje doet ertoe! Jouw relatie met je partner doet ertoe! Het is misschien minder meetbaar, maar dat maakt ze allerminst minder belangrijke waarden in jullie welzijn. Deze waarden zijn van cruciaal belang voor jouw relatie met je kind en dus voor de ontwikkeling van jouw kind tot volwassene. Om aan jouw welzijn te werken is belangrijk voor je hele gezin.